Subiektywne prasowanie #6 - Nowa Fantastyka" 06/2012

Notka o czerwcowym numerze Nowej Fantastyki trochę późno, ale miesiąc jeszcze się nie skończył, więc chyba mi wybaczycie? Myślałam, że poprzedni numer był mocno filmowy, ale ten jest filmowy jeszcze bardziej. Nie znaczy to jednak, że nie mogłam (ja, która filmy oglądam okazyjnie i mam wobec nich wymagania średnio rozgarniętego nastolatka – no, może z pominięciem nagich piersi) nic tam znaleźć.

Filmowy wątek numeru rozpoczyna Jakub Ćwiek ze swoim „Dniem Dziecka”. W felietonie rozważa, jakie filmy i jak ma pozwolić oglądać swoim dzieciom (zagadnienie „jak” obejmuje zarówno rodzinne oglądanie, jak i „niewidzenie” dzieciaków podglądających przez dziurkę od klucza to, co oglądają dorośli). Potem mamy jeszcze artykuły o „Prometeuszu”, „Królewnie Śnieżce i Łowcy” oraz „Facetach w czerni 3” – ten ostatni ma kontekst bardziej kulturowy, niż filmowy. Na dobrą sprawę, wszystkie tezy i przypuszczenia w nich zawarte można od jakiegoś czasu sprawdzić w kinach. Na zakończenie wątku filmowego dostajemy felieton Łukasza Orbitowskiego. Od jakiegoś czasu felietony te orbitują wokół tematyki horroru – tym razem „Poltergeist” na tapecie – więc mnie ani ziębią, ani grzeją. Co nie oznacza, że nie są dobrze napisane.

Przejdźmy do tematów niefilmowych. Z tych pierwszy jest artykuł Wawrzyńca Podrzuckiego o klonowaniu. Dla mnie nic nowego, ale ja jestem wypaczona zawodowo, więc nie zwracajcie uwagi. Artykuł może się okazać całkiem ciekawy dla laika (moja osobista prośba do wszystkich laików, którzy czytali – możecie napisać, jak on się miał do Waszej wiedzy/wyobrażeń na ten temat? Jestem bardzo ciekawa, jak wygląda stan wiedzy społeczeństwa na tematy biologiczne.;)). Potem mamy artykuł Wojciecha Chmielarza, który okazał się bardzo pouczający, bo traktuje o zjawisku, z którego skali nie zdawałam sobie sprawy. Chodzi mianowicie o świat „Metra 2033”. Oczywiście o powieści słyszałam, ale rozmach projektu okazał się zaiste spektakularny. Kibicuję mu i mam nadzieję, że jeszcze niejedna dobra powieść wyrośnie na tym gruncie. Na koniec najsmaczniejszy kąsek – wywiad z uwielbianym Robertem M. Wegnerem. 

Nie możemy zapomnieć o stałej dawce felietonów, które nie załapały się do wątku filmowego. Na pierwszy ogień – tekst Rafała Kosika o nieuchronności rozwoju i jego kierunku, jaki już zdążyliśmy, my, ludzkość, wybrać (a który mogłaby zmienić chyba tylko katastrofa o charakterze globalnym). To już drugi z kolei felieton, w którym absolutnie zgadzam się z autorem – źle ze mną. Z kolei Watts oddaje czytelnikom czwartą i ostatnią część swojego mini cyklu pt. „Dlaczego z naukowców kiepscy fantaści”. Tym razem tłumaczy, dlaczego nadmiar wiedzy szkodzi. Osobiście znam ten ból z perspektywy rysownika – podczas, gdy ludzie wydają westchnienia w stylu „jaki piękny i pomysłowy rysunek smoka” ja zastanawiam się, co powie opór powietrza na te dziwaczne dzyngulce na głowie bestii… Zaś Michael Sullivan poucza ewentualnych przyszłych pisarzy, jak pisać dialogi.

Ale może przejdźmy do najważniejszej części, czyli opowiadań. Muszę przyznać, że polskie teksty, mimo jednego znanego nazwiska, jakoś mnie nie zachwyciły. Trzy króciutkie historyjki Bartosza Działoszyńskiego pod wspólnym (?) tytułem „Bunt maszyn” jakoś nie przypadły mi do gustu. Raz, że sposób przedstawiania ich przez autora zupełnie nie współgra z moim spektrum odbioru, dwa, nie przepadam za aż takimi miniaturkami. „Głód” Anny Brzezińskiej pokazał to, co w dość charakterystycznym stylu autorki najlepsze, ale historia chłopca, który znajduje w lesie szkielet anioła i wiąże się z nim jakąś dziwaczną więzią mnie nie porwała. Raczej nie zapoznam się z książką, jakiej opowiadanie ma być fragmentem. „Wydarzenia radomskie” Damiana Drabnika są napisane bardzo zgrabnie i warsztatowo nie da się temu debiutanckiemu tekstowi nic zarzucić, niemniej też nie przypadł mi do gustu. W tym przypadku (tak jak i częściowo w przypadku tekstu Brzezińskiej) odpowiedzialna za taki stan rzeczy była atmosfera grozy – nie do przeskoczenia dla takiej antyfanki horrory, jak niżej podpisana. 

Dużo bardziej przypadły mi do gustu teksty zagraniczne. Jeffrey’a Forda poznałam przy okazji czytania „Fizjonomiki”. W jego „Życiu na dnie” da się odczuć podobny, psychodeliczno-groteskowo-surrealistyczny klimat rodem z koszmarnego snu, tyle, że w dużo większym stężeniu, niż w powieści. Kto by pomyślał, że można w taki sposób pisać o kryzysie. Ken Liu dał się poznać w kwietniowej Nowej Fantastyce i wtedy wypadł bardzo dobrze, ale „Papierowa menażeria” przewyższa  tamto opowiadanie co najmniej o głowę. Rzadko w tak krótkim tekście znajdzie się tyle emocji, tyle tematów i tak sugestywna, choć prosta historia (autor  pod względem oszczędności słowa i gry na emocjach przypomina mi nieco Ursulę K. Le Guin, ale cicho sza, bo jeszcze się zepsuje i stracę resztki autorytetu za takie porównanie). Czekam na kolejne opowiadania, a najlepiej powieść. Charlie Jane Anders oparła swoje „Sześć miesięcy trzy dni” na pomyśle, który streściła już w pierwszym zdaniu „Widzący przyszłość mężczyzna umawia się na randkę z dziewczyną, która potrafi przewidzieć wszystkie możliwe przyszłości”. Wyszedł odważny i ciekawy eksperyment myślowy, również pełen emocji, choć mniej wyrazisty, niż opowiadanie Kena Liu.

Dla mnie siłą czerwcowego numeru Nowej Fantastyki były zagraniczne opowiadania. Kto nie czytał, niech żałuje.